Kinesiotaping

Kinesiotaping, znany również jako plastrowanie dynamiczne, to metoda terapeutyczna opracowana przez japońskiego chiropraktyka Dr. Kenzo Kase w latach 70. XX wieku, polegająca na aplikacji elastycznych plastrów na skórę w celu wspomagania leczenia różnych dolegliwości układu mięśniowo-szkieletowego, poprawy krążenia oraz zmniejszenia bólu i obrzęków. Dzięki swoim unikalnym właściwościom, kinesiotaping znajduje szerokie zastosowanie w medycynie sportowej, neurologii, ginekologii, pediatrii oraz medycynie estetycznej, choć jego skuteczność wciąż wymaga dalszych badań.

Wprowadzenie do kinesiotapingu

Twórca metody poszukiwał sposobu na zapewnienie wsparcia mięśniom i stawom bez ograniczania ich ruchomości. Elastyczne plastry używane w kinesiotapingu są wykonane z bawełny i nylonu, co pozwala im rozciągać się do 140-180% swojej oryginalnej długości, naśladując elastyczność ludzkiej skóry. Ta unikalna właściwość umożliwia aplikację plastrów w sposób, który delikatnie unosi skórę, tworząc przestrzeń między nią a tkankami pod spodem, co ma kluczowe znaczenie dla efektów terapeutycznych.

Mechanizmy działania kinesiotapingu

Kinesiotaping działa poprzez kilka mechanizmów fizjologicznych, które wpływają na poprawę funkcji układu mięśniowo-szkieletowego oraz zmniejszenie dolegliwości bólowych:

1. Wpływ na skórę i powięź:
   Aplikacja plastrów kinesiotape delikatnie unosi skórę, co prowadzi do zmniejszenia ucisku na receptory bólowe oraz poprawy mikrokrążenia krwi i limfy. Ten efekt nazywany jest "lift" i jest uważany za jeden z głównych mechanizmów działania kinesiotapingu. Poprzez uniesienie skóry, zwiększa się przestrzeń między nią a tkankami pod spodem, co może zmniejszać ucisk na mechanoreceptory i nocyceptory.

2. Wpływ na układ mięśniowy:
   Kinesiotaping może wpływać na funkcję mięśni poprzez zmianę informacji proprioceptywnej docierającej do ośrodkowego układu nerwowego. W zależności od sposobu aplikacji plastra, kinesiotaping może działać tonizująco lub rozluźniająco na mięśnie. Uważa się, że aplikacja od początku do przyczepu mięśnia może wspomagać jego pracę, podczas gdy aplikacja od przyczepu do początku może działać hamująco.

3. Wpływ na układ limfatyczny:
   Kinesiotaping może wpływać na poprawę przepływu limfy, co przekłada się na zmniejszenie obrzęków oraz przyspieszenie procesów regeneracyjnych. Technika aplikacji plastrów w kierunku przepływu limfy może wspomagać jej drenaż i redukować obrzęki.

4. Wpływ na ból:
   Poprzez wpływ na skórę, powięź oraz układ mięśniowy, kinesiotaping może zmniejszać dolegliwości bólowe zarówno o charakterze ostrym, jak i przewlekłym. Mechanizm działania przeciwbólowego może być związany z teorią kontroli bramkowej bólu, gdzie stymulacja mechanoreceptorów przez plaster może hamować przewodzenie sygnałów bólowych.

5. Wpływ na stabilizację stawów:
   Kinesiotaping może poprawiać stabilizację stawów poprzez zwiększenie propriocepcji i stymulację mechanoreceptorów w okolicy stawu. Może to prowadzić do lepszej kontroli motorycznej i zmniejszenia ryzyka urazów.

6. Efekt placebo:
   Nie można pominąć potencjalnego efektu placebo związanego z aplikacją kinesiotapingu. Widoczność plastrów i przekonanie o ich skuteczności może wpływać na subiektywne odczucia pacjenta i jego motywację do aktywności.

Warto zaznaczyć, że mimo rosnącej popularności kinesiotapingu, badania naukowe dotyczące jego skuteczności nie zawsze dostarczają jednoznacznych wyników. Niektóre badania wskazują na pozytywne efekty, podczas gdy inne nie wykazują istotnych różnic w porównaniu z grupami kontrolnymi. Dlatego konieczne są dalsze badania, aby w pełni zrozumieć mechanizmy działania i skuteczność kinesiotapingu w różnych schorzeniach.

Wpływ odmładzający na twarzy:

• Poprawa elastyczności skóry

• Zmniejszenie widoczności zmarszczek

• Poprawa krążenia krwi

• Ujędrnienie skóry

• Stymulacja produkcji kolagenu

Zastosowania kliniczne kinesiotapingu

Kinesiotaping znajduje szerokie zastosowanie w wielu dziedzinach medycyny i fizjoterapii, oferując potencjalne korzyści w leczeniu różnorodnych schorzeń i dolegliwości. Oto przegląd głównych zastosowań klinicznych tej metody:

1. Schorzenia układu mięśniowo-szkieletowego:

• Bóle kręgosłupa: Kinesiotaping może być skuteczny w leczeniu bólów odcinka lędźwiowego, szyjnego i piersiowego kręgosłupa. Aplikacja plastrów może zmniejszać napięcie mięśniowe i poprawiać postawę ciała.

• Zespoły bólowe stawów: Metoda ta jest często stosowana w leczeniu zespołu bolesnego barku, łokcia tenisisty/golfisty czy bólu stawu kolanowego. Plastry mogą wspierać stawy i zmniejszać obciążenie struktur stawowych.

• Urazy mięśni i ścięgien: Kinesiotaping może przyspieszać gojenie naciągnięć, naderwań i stłuczeń mięśni poprzez poprawę krążenia krwi i limfy w uszkodzonych tkankach.

2. Obrzęki i zaburzenia krążenia:

• Obrzęki pourazowe i pooperacyjne: Aplikacja plastrów może wspomóc drenaż limfatyczny i zmniejszać obrzęki.

• Obrzęki limfatyczne: Kinesiotaping jest wykorzystywany jako uzupełnienie kompleksowej terapii przeciwobrzękowej u pacjentów z obrzękiem limfatycznym.

3. Schorzenia neurologiczne:

• Porażenie nerwu twarzowego: Kinesiotaping może wspomóc funkcję mięśni twarzy i zmniejszać asymetrię.

• Stwardnienie rozsiane: Aplikacja plastrów może poprawiać stabilność i koordynację ruchową u pacjentów z SM.

4. Medycyna sportowa:

• Profilaktyka urazów: Kinesiotaping jest często stosowany przez sportowców w celu zapobiegania kontuzjom poprzez poprawę stabilności stawów i propriocepcji.

• Wspomaganie regeneracji: Plastry mogą przyspieszać regenerację mięśni po intensywnym wysiłku fizycznym.

5. Ginekologia i położnictwo:

• Bóle ciążowe: Kinesiotaping może łagodzić bóle pleców i miednicy u kobiet w ciąży.

• Bóle menstruacyjne: Aplikacja plastrów na okolicę lędźwiową i brzuch może zmniejszać dyskomfort związany z miesiączką.

6. Pediatria:

• Wady postawy: Kinesiotaping jest wykorzystywany jako element terapii skoliozy i innych zaburzeń postawy u dzieci.

• Zaburzenia neurologiczne: Metoda ta może wspierać rozwój motoryczny u dzieci z mózgowym porażeniem dziecięcym.

7. Medycyna estetyczna:

• Blizny: Kinesiotaping może poprawiać elastyczność i wygląd blizn pooperacyjnych i pourazowych.

• Lifting twarzy: Specjalne aplikacje na twarzy mogą dawać efekt liftingu i poprawiać napięcie skóry.

Warto podkreślić, że skuteczność kinesiotapingu może się różnić w zależności od indywidualnego przypadku i schorzenia. Metoda ta powinna być stosowana jako element kompleksowej terapii, a nie jako samodzielne leczenie. Zawsze należy konsultować się z wykwalifikowanym specjalistą przed rozpoczęciem stosowania kinesiotapingu, aby zapewnić prawidłową aplikację i maksymalne korzyści terapeutyczne.

Przeciwwskazania i bezpieczeństwo

Mimo że kinesiotaping jest uznawany za bezpieczną metodę terapeutyczną, istnieją pewne przeciwwskazania do jego stosowania. Do głównych przeciwwskazań należą: alergie na materiały, z których wykonane są plastry, otwarte rany lub zmiany skórne, zakrzepica żył głębokich oraz choroby nowotworowe. W niektórych przypadkach cukrzyca może również stanowić przeciwwskazanie. Przed zastosowaniem kinesiotapingu zaleca się konsultację z fizjoterapeutą lub lekarzem, szczególnie w przypadku osób z chorobami przewlekłymi lub kobiet w ciąży. Prawidłowa aplikacja plastrów przez wykwalifikowanego specjalistę minimalizuje ryzyko wystąpienia działań niepożądanych

Autor jest absolwentem podyplomowych szkoleń z zakresu Kinesiotapingu w rehabilitacji i sporcie.