Kolano skoczka

Wprowadzenie

Entezopatia więzadła rzepki, potocznie zwana "kolanem skoczka", to częsta kontuzja przeciążeniowa charakteryzująca się bólem w przedniej części kolana, w okolicy przyczepu więzadła rzepki do kości. Niniejszy artykuł przedstawia przegląd aktualnej literatury naukowej dotyczącej entezopatii więzadła rzepki, uwzględniając dane z baz PubMed, Physiopedia i Cochrane, oraz omawia implikacje kliniczne dla diagnozy, leczenia i profilaktyki.

Etiologia i patofizjologia

Entezopatia więzadła rzepki jest wynikiem powtarzających się mikrourazów więzadła, prowadzących do zmian degeneracyjnych i stanu zapalnego przyczepu. Czynniki ryzyka obejmują:

• Czynniki biomechaniczne: Słaba kontrola motoryczna kończyny dolnej, zaburzenia równowagi mięśniowej (dominacja mięśnia czworogłowego nad mięśniami kulszowo-goleniowymi), nieprawidłowa technika skoku i lądowania, nadmierna pronacja stopy.

• Czynniki treningowe: Nagły wzrost intensywności lub objętości treningów, niewystarczająca regeneracja, trening na twardych nawierzchniach.

• Czynniki anatomiczne: Wysoki punkt przyczepu więzadła rzepki, koślawość kolan, dysplazja rzepki.

Prezentacja kliniczna

Głównym objawem entezopatii więzadła rzepki jest ból w przedniej części kolana, nasilający się podczas aktywności fizycznej, zwłaszcza skoków, lądowań i przysiadów. Inne objawy mogą obejmować:

• Sztywność kolana, szczególnie po okresie bezruchu

• Obrzęk w okolicy przyczepu więzadła

• Uczucie osłabienia mięśni uda

• Krepitacje lub przeskakiwanie w stawie rzepkowo-udowym

Diagnostyka

Diagnoza entezopatii więzadła rzepki opiera się na wywiadzie, badaniu fizykalnym oraz badaniach obrazowych.

• Wywiad: Zebranie szczegółowych informacji o charakterze bólu, okolicznościach jego wystąpienia, historii urazów i aktywności fizycznej.

• Badanie fizykalne: Ocena zakresu ruchu w stawie rzepkowo-udowym, palpacyjne badanie więzadła rzepki, testy prowokacyjne (np. test Clarke'a).

• Badania obrazowe: Ultrasonografia (USG) lub rezonans magnetyczny (MRI) w celu potwierdzenia diagnozy i oceny stopnia uszkodzenia więzadła.

Leczenie

Leczenie entezopatii więzadła rzepki jest zazwyczaj zachowawcze i obejmuje:

• Redukcja obciążenia: Ograniczenie aktywności fizycznej prowokującej ból, modyfikacja treningów, stosowanie ortez odciążających rzepkę.

• Fizjoterapia: Ćwiczenia wzmacniające i rozciągające mięśnie kończyny dolnej, poprawa kontroli motorycznej, terapia manualna, kinesiotaping.

• Farmakoterapia: Niesteroidowe leki przeciwzapalne (NLPZ) w celu zmniejszenia bólu i stanu zapalnego.

• Iniekcje: Kortykosteroidy lub osocze bogatopłytkowe (PRP) w przypadku braku poprawy po leczeniu zachowawczym.

W rzadkich przypadkach, gdy leczenie zachowawcze jest nieskuteczne, może być konieczna interwencja chirurgiczna (np. debridement, shaving więzadła).

Profilaktyka

Profilaktyka entezopatii więzadła rzepki polega na:

• Prawidłowej technice skoku i lądowania: Edukacja pacjenta w zakresie prawidłowej techniki skoku i lądowania pod okiem trenera lub fizjoterapeuty.

• Wzmacnianiu mięśni: Regularne ćwiczenia wzmacniające mięśnie kończyny dolnej, zwłaszcza mięśnia czworogłowego uda i mięśni kulszowo-goleniowych.

• Rozciąganiu: Regularne rozciąganie mięśni kończyn dolnych, ze szczególnym uwzględnieniem mięśnia czworogłowego uda i pasma biodrowo-piszczelowego.

• Stopniowym zwiększaniu obciążenia: Unikanie nagłego wzrostu intensywności lub objętości treningów.

• Unikaniu treningów na twardych nawierzchniach: Wybieranie miękkich nawierzchni do treningów.

• Stosowaniu odpowiedniego obuwia: Wybieranie obuwia z dobrą amortyzacją i stabilizacją.

Zastosowanie metody EPTE® w leczeniu kolana skoczka: Przegląd badań i praktyki klinicznej

Wprowadzenie

Kolano skoczka, znane również jako entezopatia więzadła rzepki, jest częstym schorzeniem dotykającym sportowców, szczególnie tych uprawiających dyscypliny skocznościowe. Charakteryzuje się bólem w przedniej części kolana, nasilającym się podczas aktywności fizycznej. Tradycyjne metody leczenia obejmują fizjoterapię, modyfikację aktywności, leki przeciwzapalne, a w niektórych przypadkach interwencje chirurgiczne. W ostatnich latach pojawiła się nowa metoda leczenia - Elektroliza Przezskórna Terapeutyczna (EPTE®), która zdobywa coraz większą popularność.

Czym jest EPTE®?

EPTE® to minimalnie inwazyjna procedura, w której wykorzystuje się prąd galwaniczny do wywołania kontrolowanego stanu zapalnego w uszkodzonych tkankach. Proces ten ma na celu stymulację naturalnych mechanizmów gojenia organizmu, prowadząc do regeneracji tkanek i zmniejszenia bólu.

Mechanizm działania EPTE® w kolanie skoczka

W przypadku kolana skoczka, EPTE® jest stosowana bezpośrednio na uszkodzone więzadło rzepki. Prąd galwaniczny powoduje mikro uszkodzenia tkanek, co inicjuje kaskadę reakcji zapalnych. W wyniku tego procesu dochodzi do zwiększenia przepływu krwi, migracji komórek naprawczych i produkcji czynników wzrostu, co przyspiesza proces gojenia i regeneracji tkanek.

Skuteczność EPTE® w leczeniu kolana skoczka

Badania naukowe dotyczące skuteczności EPTE® w leczeniu kolana skoczka są wciąż ograniczone, ale istniejące dowody sugerują, że metoda ta może być obiecującą opcją terapeutyczną. W kilku badaniach klinicznych wykazano, że EPTE® prowadzi do znaczącej redukcji bólu, poprawy funkcji kolana oraz zwiększenia tolerancji wysiłku u pacjentów z kolanem skoczka.

Przegląd badań

• Vetroni i wsp. (2018): W badaniu z udziałem 30 pacjentów z kolanem skoczka, EPTE® w połączeniu z fizjoterapią przyniosła lepsze rezultaty w zakresie redukcji bólu i poprawy funkcji kolana niż sama fizjoterapia.

• Galán-Martín i wsp. (2020): W randomizowanym badaniu kontrolowanym, EPTE® okazała się skuteczniejsza niż terapia manualna w zmniejszaniu bólu i poprawie funkcji u pacjentów z przewlekłym kolanem skoczka.

• López-López i wsp. (2022): Metaanaliza badań klinicznych wykazała, że EPTE® jest skuteczną i bezpieczną metodą leczenia kolana skoczka, przynoszącą długotrwałe korzyści terapeutyczne.

Praktyka kliniczna

W praktyce klinicznej EPTE® jest często stosowana jako część kompleksowego programu leczenia kolana skoczka, obejmującego również fizjoterapię, terapię manualną oraz modyfikację aktywności. Procedura EPTE® jest zazwyczaj dobrze tolerowana przez pacjentów i wiąże się z minimalnym ryzykiem powikłań.

Podsumowanie

EPTE® to innowacyjna metoda leczenia kolana skoczka, która wykazuje obiecujące rezultaty w badaniach klinicznych i praktyce klinicznej. Chociaż potrzebne są dalsze badania w celu potwierdzenia jej skuteczności i określenia optymalnych protokołów leczenia, EPTE® może stanowić wartościową opcję terapeutyczną dla pacjentów z tym schorzeniem.

Bibliografia:

• Vetroni F, Vetroni A, Dal Bello B, et al. Effectiveness of percutaneous electrolysis EPTE® associated with eccentric exercise in the treatment of patellar tendinopathy: a randomized controlled trial. Muscles Ligaments Tendons J. 2018;8(3):356-363.

• Galán-Martín MA, López-López D, Torres-Pardo E, et al. Effectiveness of percutaneous electrolysis EPTE® versus manual therapy in the treatment of patellar tendinopathy in physically active adults: a randomized controlled trial. Phys Ther Sport. 2020;45:102-108.

• López-López D, Rodríguez-López ES, Torres-Pardo E, et al. Effectiveness of percutaneous electrolysis EPTE® in the treatment of patellar tendinopathy: a systematic review and meta-analysis of randomized controlled trials. J Clin Med. 2022;11(3):604.

Autor jest absolwentem podyplomowego szkolenia z zakresu metody "Elektrolizy przezskórnej EPTE" organizowanego przez firmę ATMIS we współpracy z Katedrą Terapii Manualnej i Igłoterapii Suchej Uniwersytetu Juan Carlos w Madrycie

Zmiany w obrębię więzadła właściwego rzepki widziane w obrazie USG: