Łokieć tenisisty

Ból bocznej strony łokcia to powszechna dolegliwość, która może znacząco ograniczać codzienne funkcjonowanie. Choć często kojarzony z "łokciem tenisisty" (lateral epikondylitis), ból ten może mieć różnorodne przyczyny, w tym patologie stawu ramienno-promieniowego oraz zespół ciasnoty w obrębie przedramienia. W niniejszym artykule przedstawimy kompleksowe spojrzenie na etiologię, diagnostykę oraz nowoczesne metody terapeutyczne, które mogą przynieść ulgę pacjentom cierpiącym na ból bocznej strony łokcia.

Etiologia

Ból bocznej strony łokcia może wynikać z wielu czynników, w tym:

• Lateral epikondylitis: Przeciążenie lub mikrourazy ścięgien prostowników nadgarstka, prowadzące do zmian degeneracyjnych i stanu zapalnego przyczepów ścięgnistych.

• Patologie stawu ramienno-promieniowego: Zmiany zwyrodnieniowe, niestabilność lub uszkodzenia chrząstki stawowej mogą powodować ból oraz ograniczenie ruchomości stawu.

• Zespół ciasnoty przedramienia: Ucisk nerwów lub naczyń krwionośnych w obrębie przedramienia, np. przez mięśnie lub struktury kostne, może prowadzić do bólu, drętwienia oraz osłabienia siły mięśniowej.

• Inne przyczyny: Reumatoidalne zapalenie stawów, łokieć golfisty (przyśrodkowy epikondylit), zapalenie kaletki maziowej, uszkodzenia nerwów obwodowych.

Diagnostyka

Dokładna diagnoza jest kluczowa dla skutecznego leczenia bólu bocznej strony łokcia. Proces diagnostyczny obejmuje:

• Szczegółowy wywiad: Zebranie informacji o charakterze bólu, jego lokalizacji, czynnikach prowokujących, historii urazów i przeciążeń oraz współistniejących schorzeniach.

• Badanie fizykalne: Ocena palpacyjna okolicy łokcia, testy prowokacyjne (np. test Cozena, test Millsa), ocena zakresu ruchomości stawu łokciowego i promieniowo-nadgarstkowego, badanie neurologiczne.

• Badania obrazowe: USG, MRI, RTG mogą być pomocne w różnicowaniu przyczyn bólu oraz ocenie stopnia uszkodzenia tkanek.

Nowoczesne metody terapeutyczne

W leczeniu bólu bocznej strony łokcia coraz częściej stosuje się nowoczesne metody terapeutyczne, które mogą przynieść szybszą i skuteczniejszą ulgę pacjentom:

• Terapia falą uderzeniową (ESWT): Stymulacja procesów naprawczych tkanek, angiogeneza, redukcja bólu i stanu zapalnego.

• Przezskórna elektrostymulacja nerwów (PENS): Modulacja bólu, poprawa mikrokrążenia, zmniejszenie napięcia mięśniowego.

• Elektroliza przezskórna (EPTE): Stymulacja procesów naprawczych w obrębie uszkodzonych tkanek, redukcja bólu i stanu zapalnego.

• Dry needling: Technika, która polega na wprowadzaniu cienkiej igły do punktów spustowych w mięśniach, co może pomóc w redukcji bólu, poprawie elastyczności tkanek i przywróceniu prawidłowej funkcji mięśni.

Głęboki masaż poprzeczny (Deep Transverse Friction Massage)

Technika głębokiego masażu poprzecznego, znana również jako masaż Cyriax, jest skuteczną metodą terapeutyczną w leczeniu bólu bocznej strony łokcia. Polega na wykonywaniu poprzecznych ruchów masujących na przyczepach ścięgnistych i tkankach miękkich. Główne efekty terapeutyczne obejmują:

• Przerwanie nieprawidłowych połączeń włókien kolagenowych

• Stymulację procesów gojenia i regeneracji tkanek

• Zmniejszenie dolegliwości bólowych

• Poprawę ruchomości tkanek

• Zwiększenie miejscowego przepływu krwi

Masaż powinien być wykonywany przez wykwalifikowanego terapeutę, zazwyczaj 2-3 razy w tygodniu przez okres 10-15 minut.

Ćwiczenia ekscentryczne

Ćwiczenia ekscentryczne stanowią istotny element terapii bólu bocznej strony łokcia. Ta forma treningu polega na kontrolowanym wydłużaniu mięśnia podczas jego napięcia, co prowadzi do:

• Wzmocnienia struktur ścięgnistych i mięśniowych

• Poprawy elastyczności tkanek

• Stymulacji procesów regeneracyjnych

• Zwiększenia tolerancji na obciążenia

Protokół ćwiczeń ekscentrycznych powinien być dostosowany indywidualnie do pacjenta, uwzględniając stopień zaawansowania dolegliwości i poziom bólu. Typowy program obejmuje wykonywanie ćwiczeń 1-2 razy dziennie, przez okres 6-12 tygodni.

Oprócz wymienionych metod, w leczeniu bólu bocznej strony łokcia stosuje się również fizjoterapię, farmakoterapię, a w niektórych przypadkach leczenie operacyjne.

Podsumowanie

Ból bocznej strony łokcia to złożony problem, który może mieć różnorodne przyczyny. Właściwa diagnoza i indywidualne podejście terapeutyczne, uwzględniające nowoczesne metody takie jak ESWT, PENS, EPTE, dry needling, głęboki masaż poprzeczny oraz odpowiednio dobrane ćwiczenia ekscentryczne, są kluczowe dla skutecznego leczenia i powrotu pacjenta do pełnej sprawności. Zastosowanie tych zaawansowanych technik, w połączeniu z tradycyjnymi metodami fizjoterapeutycznymi, może znacząco przyspieszyć proces leczenia i poprawić jakość życia pacjentów cierpiących na ból bocznej strony łokcia. 

Autor jest absolwentem podyplomowych szkoleń z zakresu metod "Dry Needling", "Elektroliza przezskórna EPTE" organizowanych przez firmę ATMIS we współpracy z Katedrą Terapii Manualnej i Igłoterapii Suchej Uniwersytetu Juan Carlos w Madrycie oraz pełnego cyklu szkoleń w zakresie Nieinwazyjnej Medycyny Ortopedycznej (Cyriax-IAOM)